Η κολοκύθα σηματοδοτεί την έλευση του φθινοπώρου και από διατροφικής πλευράς αποτελεί μια υπερτροφή (superfood) με μεγάλη θρεπτική αξία. Έχει πεντανόστιμη, γλυκιά σάρκα και έντονο πορτοκαλί – κίτρινο χρώμα, το οποίο οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητά της σε καροτενοειδή.
Τόσο το σχήμα, όσο και το χρώμα της μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ποικιλία της. Πιο συνηθισμένη είναι η κλασική κολοκύθα με το έντονο πορτοκαλί χρώμα και την γλυκιά της γεύση. Ωστόσο, συχνά συναντούμε και τη φλασκιά κολοκύθα η οποία έχει το σχήμα ενός μεγάλου αχλαδιού.
Πότε είναι η εποχή της;
Η κολοκύθα δεν θεωρείται τυχαία φθινοπωρινός καρπός. Η καλύτερη στιγμή όσον αφορά την ωρίμανσή της είναι το φθινόπωρο. Φυσικά, στο εμπόριο, μπορούμε να τη βρούμε και άλλες εποχές, ωστόσο η γεύση της είναι πιο γλυκιά και πλούσια στην καρδιά του φθινοπώρου.
Διατροφική αξία
Πλούσια σε αντιοξειδωτικά
Το πορτοκαλί-κίτρινο χρώμα της κολοκύθας προδίδει την υψηλή περιεκτικότητα σε β-καροτένιο, φυτοχημικό συστατικό με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Επίσης περιέχει πολυφαινόλες όπως λουτεϊνη, κρυπτοξανθίνη και ζεαξανθίνη. Οι ουσίες αυτές είναι πολύ σημαντικές, ιδιαίτερα για την προστασία των ματιών από τη φθορά του χρόνου, ενώ παράλληλα έχουν προστατευτική δράση έναντι διάφορων χρόνιων παθήσεων, της πρόωρης γήρανσης και διαφόρων μορφών καρκίνου.
Πλούσια σε Βιταμίνες
Η κολοκύθα αποτελεί πλούσια πηγή βιταμίνης Α. Η βιταμίνη Α είναι σημαντική για την υγεία των ματιών, του δέρματος, των οστών και των δοντιών μας. Επίσης, περιέχει και άλλες βιταμίνες όπως βιταμίνη Ε, βιταμίνη C, βιταμίνη Β6, φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β2.
Πλούσια σε Μέταλλα
Η κολοκύθα είναι πλούσια σε κάλιο, απαραίτητο συστατικό για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης αλλά και για τη μυϊκή λειτουργία. Επίσης περιέχει ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, χαλκό, μαγγάνιο και φώσφορο. Όλα αυτά τα μέταλλα είναι απαραίτητα για το ανοσοποιητικό, το μυοσκελετικό και το νευρικό μας σύστημα.
Πλούσια σε Φυτικές Ίνες
Η κολοκύθα, ως αμυλούχο λαχανικό, είναι πλούσια πηγή φυτικών ινών. Ένα φλιτζάνι πουρές κολοκύθας μας δίνει περίπου 7γρ φυτικών ινών, καλύπτοντας περίπου το ένα τρίτο της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης σε φυτικές ίνες, η οποία είναι 25γρ. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου, ρυθμίζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ενώ προστατεύουν από κακοήθειες του γαστρεντερικού μας συστήματος.
Χαμηλή σε θερμίδες
Τα 100γρ μαγειρεμένης κολοκύθας δίνουν μόλις 20 θερμίδες, ενώ δεν περιέχει καθόλου κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη. Συνεπώς μπορεί να αποτελέσει μέρος της διατροφής μας χωρίς να ανησυχούμε για τη σιλουέτα μας. Επίσης αποτελεί ιδανική επιλογή για διατροφή και απώλεια βάρους, καθώς λόγο της υψηλής περιεκτικότητας της σε φυτικές ίνες αυξάνει πιο γρήγορα το επίπεδο κορεσμού με αποτέλεσμα να νιώθουμε χορτάτοι πιο γρήγορα.
Κολοκυθόσπορος
Όχι μόνο η σάρκα αλλά και ο σπόρος της κολοκύθας (κολοκυθόσπορος) είναι πολύ θρεπτικός. Ο κολοκυθόσπορος περιέχει ωφέλιμα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, ω-3 και ω-6 καλά λιπαρά, πρωτεΐνη και μέταλλα όπως ψευδάργυρο, μαγγάνιο, μαγνήσιο, χαλκό, φώσφορο, σίδηρο και μικρότερες ποσότητες βιταμινών του συμπλέγματος Β, φυλλικό οξύ καθώς και βιταμίνη Α.
Πώς διατηρούμε την κολοκύθα
Η κολοκύθα μπορεί να αντέξει (ολόκληρη, όχι κομμένη), από 2 έως 6 μήνες ανάλογα με το είδος της. Αυτό, υπό την προϋπόθεση πως βρίσκεται υπό σκιά, μακριά από ήλιο και υγρασία. Μόλις διαπιστώσουμε ότι το περίβλημά της αρχίζει να μαλακώνει, θα πρέπει να τη χρησιμοποιήσουμε άμεσα. Μπορούμε να διατηρήσουμε την κολοκύθα καθαρισμένη και κομμένη (σε γυάλινο δοχείο/τάπερ ή ειδικά σακουλάκια τροφίμων), έως και μία εβδομάδα στο ψυγείο. Για μεγαλύτερο διάστημα, μπορούμε να αποθηκεύσουμε στην κατάψυξη, έως και περίπου ένα χρόνο, αφού προηγουμένως την τρίψουμε στον τρίφτη ή την κόψουμε σε μικρά κομματάκια και την αποθηκεύσουμε σε μικρά ειδικά σακουλάκια χωρισμένη σε μερίδες.
Μπαχαρικά που της ταιριάζουν
Αν ψάχνετε για μπαχαρικά που ταιριάζουν στη κολοκύθα και αναδεικνύουν τη γεύση της, δοκιμάστε την κανέλα, το μοσχοκάρυδο, το τζίντζερ, το γαρίφαλο, το κύμινο και την πάπρικα.
Πώς να εντάξουμε την κολοκύθα στη διατροφή μας
Η κολοκύθα μπορεί να ενταχθεί στη διατροφή μας με αμέτρητους τρόπους, σε γλυκιά ή και αλμυρή εκδοχή. Ενδεικτικά μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε για να φτιάξουμε πουρέ κολοκύθας ως συνοδευτικό σε κρεατικά ή να τη μαγειρέψουμε στη γάστρα με κρέας ή με λαχανικά στο φούρνο. Μπορούμε επίσης να τη χρησιμοποιήσουμε ως βασικό συστατικό σε συνταγές με ζυμαρικά, σε ριζότο ή τάρτα, αλλά και στη σαλάτα μας. Πολύ ωραίες συνταγές είναι επίσης η σούπα κολοκύθας, τα τσιπς κολοκύθας, η αλμυρή ή γλυκιά κολοκυθόπιτα, καθώς και τα cupcake κολοκύθας, κρέμες, κουλουράκια. Τέλος μπορούμε να δημιουργήσουμε πολύ ωραίες σπιτικές μαρμελάδες και γλυκά κουταλιού.
